Naar aanleiding van een eerdere discussie op dit forum.
Onderstaand een artikel uit het Neocat magazine 2002-4.
HOE VOORKOMEN WE DE VERBREIDING VAN HCM
Beste leden,
Het voorgaande Veterinaire artikel over HCM is van groot belang en ik hoop,
dat u het met aandacht heeft gelezen en alles goed heeft begrepen.
Kortweg komt het hier op neer:
Katten die HCM hebben, vertonen vroeger of later een verdikking en
verandering van structuur van de wand van de linker hartkamer, de
verschijnselen verergeren en het dier overlijdt aan een hartstilstand of aan
trombose.
Autosomaal dominante vererving wil zeggen: Heeft een van de ouders HCM, dan
zal gemiddeld de helft van de kittens HCM hebben en de andere helft niet.
Hebben beide ouders HCM, dan zal gemiddeld 25 % van de kittens vrij van HCM
zijn, 50 % zal heterozygoot HCM dragen en 25 % homozygoot HCM. De laatste 25
% zal meestal op jonge leeftijd al overlijden of dood worden geboren.
U ziet dus, hoe razendsnel deze aandoening zich verspreidt.
Variabele expressie wil zeggen: Bij de ene kat zal HCM veel eerder
ziekteverschijnselen geven dan bij de andere kat.
Sinds ik werkzaam ben als stamboeksecretaris zijn er al heel wat
overlijdensgevallen met als oorzaak HCM gemeld. Die variëren van jonge
katten beneden de leeftijd van een jaar tot een poes van 12 jaar, die HCM
heeft en nu nog leeft op hartmedicijnen, maar waarvan wél al een kind is
overleden aan HCM.
Het meeste weten wij nu van dit probleem bij de Brits Kortharen, maar ook
zijn gevallen gemeld bij Maine Coons, Noorse Boskatten, Siamezen, Sphynxen,
enz. Het ziet er naar uit dat geen enkel ras gespaard blijft voor HCM.
Meldingen zijn helaas altijd het topje van de ijsberg. De meeste eigenaars
van katten, die overlijden aan wat voor aandoening dan ook, zijn zo
verslagen door het verlies van hun dier, dat ze helemaal niet denken aan het
opsturen van de stamboom met een reden van overlijden.
Bij katers verloopt de ziekte meestal veel agressiever dan bij poezen. Er
komen ook veel meer meldingen binnen van katers dan van poezen, die
overleden zijn aan HCM. Soms met een sectierapport en een heel aangrijpend
verhaal van de eigenaar. Het verdriet van die mensen om het veel te jong
overlijden van hun huisgenoot is werkelijk immens.
Dan komt het moment, dat er drie van die meldingen in één week binnenkomen.
Daarover loop je te piekeren, er moet iets gebeuren. We kunnen niet wachten
tot straks sommige rassen zijn gedecimeerd.
Met de meldingen die zijn binnengekomen over HCM zijn we aan het werk gegaan
om zo te proberen een beeld te krijgen van de risico-lijnen. Bij de Britten
hebben we al reeksen van drie tot vier opeenvolgende generaties, b.v.
overgrootvader, grootvader, vader en kind, die allemaal zijn overleden aan
HCM. Onrustbarend, omdat deze katers veel meer nakomelingen hebben gegeven
dan alleen deze overleden dieren. Er moeten dus veel meer gevallen van
overlijden zijn en ook veel fokdieren, die in meerdere of mindere mate aan
HCM lijden, waarvan dit tot nu toe niet bekend is.
Wat opvalt is, dat veel Brits Korthaar-fokkers al zeer actief zijn met
testen. Zij hebben de strijd met HCM al aangebonden!
Om HCM gezamenlijk te lijf te gaan, kunnen we als fokkers met elkaar het
volgende doen:
Alle fokdieren laten testen op HCM en de positieve katten onmiddellijk uit
de fok nemen. Verdachte dieren tijdelijk uit de fok nemen tot d.m.v. een
volgende test een duidelijk beeld is gevormd.
Blijkt een kater of poes bij een test toch HCM te hebben, informeer dan
zoveel mogelijk de mensen die met afstammelingen van deze kat fokken, zodat
zij extra gewaarschuwd zijn en ook maatregelen kunnen nemen.
U kunt een kater laten testen d.m.v. een echocardiogram door een specialist
alvorens U hem gaat gebruiken als dekkater, liefst op een leeftijd van één
jaar. Maak niet zo'n haast met dat dekken. In plaats van te zeggen: " Die
kerel is al tien maanden en hij dekt nog steeds niet!", kun je ook denken:
"Fijn, hij is nu bijna een jaar en is nog steeds rustig. Kalm aan, dan gaan
we hem eerst eens laten testen." Als een kater een leuk leven heeft, heeft
hij echt niet zo'n vreselijke behoefte aan damesbezoek.
Bij een test op een leeftijd van twee jaar heb je al een zekerheid van
ongeveer 80 %. Die zekerheid loopt op bij ieder jaar daarna, dat U de test
laat uitvoeren. De zekerheid wordt nooit 100 %, maar 90 of 95 % is meer dan
0!
Bovendien lijkt een geteste kater mij veel aantrekkelijker voor de eigenaar
van een poes om een dekking te gaan halen.
Aangezien de zekerheid groter wordt naarmate de kater ouder wordt, kan het
van groot belang zijn om een kater, die verscheidene jaren achtereen
negatief blijkt te zijn, langer actief te houden als dekkater.
Advies: Katers laten testen op de leeftijd van één, twee, drie en vier jaar
en daarna - mits er nog steeds geen enkele afwijking is geconstateerd - om
de twee jaar, zolang er met het dier gefokt wordt.
Bij poezen is een marge van 80 % haalbaar op een leeftijd van drie jaar. Het
is raadzaam ze te laten testen voor ze hun eerste nest krijgen, b.v. met
anderhalf jaar. Daarna om de twee jaar, zolang er met het dier gefokt wordt.
Soms zien we bij jonge kittens al vreemde symptomen. Ze zijn b.v. snel moe
en buiten adem na even spelen of ze slapen veel meer dan een normaal kitten.
Sommige kittens kunnen verlammingsverschijnselen van de achterpoten
vertonen. Uit onderzoek van professor Kittleson blijkt, dat ernstige vormen
van HCM al op een leeftijd van 3 maanden ontdekt kunnen worden d.m.v. een
test.
Denkt U ook aan de mogelijkheid om bij de eerste test op HCM gelijk de kat
te laten testen op PKD? Dat kan dan tegen een gereduceerd tarief en het
bespaart U en de kat(ten) een extra reis!
Mocht een kater of poes, waarmee gefokt is, om onduidelijke reden
overlijden, laat dan sectie verrichten! Het is zo belangrijk om te weten of
U een HCM-probleem in de lijnen heeft.
Regelmatig worden katers herplaatst, die als dekkater dienst hebben gedaan
en gecastreerd zijn. Hebt U al eens overwogen om bij herplaatsing een
contractje op te stellen? Daarin zou kunnen staan de verplichting om hem nog
een aantal keren te laten testen. Of een verplichting tot sectie voor het
geval dat het dier door een onduidelijke oorzaak zou komen te overlijden. Al
zijn nakomelingen hebben er belang bij dat de doodsoorzaak wordt
achterhaald! Een contractje met daarin de verplichting tot sectie op hart en
nieren ( die keurig cosmetisch kan worden gedaan), maakt dat niemand hoeft
te speculeren over de doodsoorzaak en dat we weer meer weten over de
generaties na hem.
Het toont uw verantwoordelijkheidsgevoel voor uw ras.
Geeft u alstublieft de u bekende gevallen van HCM door aan het stamboek,
zodat we steeds meer zicht krijgen op de verbreiding van HCM. Stuurt u ook
alstublieft een kopietje van de negatieve testen door aan het stamboek,
zodat we daarnaast kunnen bouwen aan het HCM-vrije bestand. Hoe groter dat
laatste wordt, hoe dichter we ons doel naderen.
Ik heb nu in het stamboek wat gegevens bij elkaar gesprokkeld. Mocht u een
kater of poes hebben, waarmee u wilt gaan fokken, en waarvan u wilt weten of
deze kat binnen de risicogroep zit, voor zover dat nu bekend is, dan kunt u
mij daar altijd naar vragen. Voor zover de informatie strekt zal ik dan
proberen u zo goed mogelijk te informeren.
U zult begrijpen, dat ik niet in het wilde weg informatie verschaf over
fokkers en hun katten. Het is geen kunst om mensen te beschuldigen. Het wel
een kunst om behoedzaam met informatie om te gaan en niemand te beschadigen.
Geen enkele fokker heeft met opzet HCM in zijn lijnen gehaald. Het zijn nare
dingen, die ons en onze katten treffen. Het zijn ook dingen, die we
gezamenlijk te lijf kunnen gaan nu er meer over bekend is. Als we nu
allemaal een paar jaar consequent testen, zou dat kunnen resulteren in het
feit, dat HCM snel afneemt. Dat zou betekenen, dat we de frequentie van het
testen zouden kunnen aanpassen naar een lager niveau. Doen we alles maar
half, dan zijn we de zachte heelmeesters, die stinkende wonden maken. Pakken
we de zaak goed aan, dan kun we hopelijk over een aantal jaren zeggen: Die
HCM-periode was moeilijk, maar we zijn hem met succes te boven gekomen.
Ineke den Hollander
Stamboeksecretaris Neocat